Ο όρος τεχνητή νοημοσύνη αναφέρεται στον κλάδο της πληροφορικής ο οποίος ασχολείται με τη σχεδίαση και την υλοποίηση υπολογιστικών συστημάτων που μιμούνται στοιχεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς τα οποία υπονοούν έστω και στοιχειώδη ευφυΐα: μάθηση, προσαρμοστικότητα, εξαγωγή συμπερασμάτων, κατανόηση από συμφραζόμενα, επίλυση προβλημάτων κλπ. Ο Τζον Μακάρθι όρισε τον τομέα αυτόν ως «επιστήμη και μεθοδολογία της δημιουργίας νοούντων μηχανών».
Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί σημείο τομής μεταξύ πολλαπλών επιστημών όπως της πληροφορικής, της ψυχολογίας, της φιλοσοφίας, της νευρολογίας, της γλωσσολογίας και της επιστήμης μηχανικών, με στόχο τη σύνθεση ευφυούς συμπεριφοράς, με στοιχεία συλλογιστικής, μάθησης και προσαρμογής στο περιβάλλον, ενώ συνήθως εφαρμόζεται σε μηχανές ή υπολογιστές ειδικής κατασκευής. Διαιρείται στη συμβολική τεχνητή νοημοσύνη, η οποία επιχειρεί να εξομοιώσει την ανθρώπινη νοημοσύνη αλγοριθμικά χρησιμοποιώντας σύμβολα και λογικούς κανόνες υψηλού επιπέδου, και στην υποσυμβολική τεχνητή νοημοσύνη, η οποία προσπαθεί να αναπαράγει την ανθρώπινη ευφυΐα χρησιμοποιώντας στοιχειώδη αριθμητικά μοντέλα που συνθέτουν επαγωγικά νοήμονες συμπεριφορές με τη διαδοχική αυτοοργάνωση απλούστερων δομικών συστατικών («συμπεριφορική τεχνητή νοημοσύνη»), προσομοιώνουν πραγματικές βιολογικές διαδικασίες όπως η εξέλιξη των ειδών και η λειτουργία του εγκεφάλου («υπολογιστική νοημοσύνη»), ή αποτελούν εφαρμογή στατιστικών μεθοδολογιών σε προβλήματα ΤΝ.
Ο Βρετανός Alan Turing, ιδιοφυΐα πάνω στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, που συμμετείχε και στην ομάδα που δημιούργησε έναν από τους πρώτους υπολογιστές που μάλιστα κατάφερε και «έσπασε» τον γερμανικό Enigma, είχε παρουσιάσει ένα απλό τεστ για το κατά πόσο ένα πρόγραμμα μπορεί τελικά να σκέφτεται. Το λογισμικό λοιπόν έπρεπε να καταφέρει να ξεγελάσει ανθρώπους και να θεωρήσουν πως συνομιλούσαν με έναν άνθρωπο και όχι με μία μηχανή. Στο φεστιβάλ Η/Υ στην Guwahati της Ινδίας στης 4 Σεπτεμβρίου 2011, το λογισμικό Cleverbot του Rollo Carpenter, κατάφερε να ξεγελάσει σχεδόν το 60% 1334 ατόμων ότι ήταν άνθρωπος, ποσοστό επιτυχίας που μέχρι σήμερα είναι το μεγαλύτερο που έχει καταφέρει πoτέ λογισμικό απέναντι στα τεστ του Turning. Το τεστ του είχε προταθεί στη πτυχιακή εργασία του το 1950 στην οποία είχε διατυπωθεί το ερώτημα εάν οι μηχανές μπορούν να σκεφτούν. Αν και αμφιλεγόμενο, το «τεστ» παραμένει ως ένα από τα κρισιμότερα σημεία απέναντι στις ιδέες και την οπτική μας περί της τεχνητής νοημοσύνης. Το CleverBot δοκιμάστηκε μαζί με ανθρώπους κυρίως για θέματα ελέγχου πιστότητας του ίδιου του τεστ. Το κοινό παρακολουθούσε 30 άτομα την φορά που πραγματοποιούσαν γραπτή συνομιλία μέσω υπολογιστή, δίχως να γνωρίζουν εάν «συνομιλούσαν» με άνθρωπο ή με το πρόγραμμα.
Το πρόγραμμα κατάφερε ναι μεν να ξεγελάσει περισσότερους από τους μισούς συμμετέχοντες, ωστόσο ακόμα απέχει κατά πολύ από τον πραγματικό άνθρωπο. Το λογισμικό θα μπορούσε ίσως να έχει καλύτερα αποτελέσματα ένα λειτουργούσε σε ένα πιο ισχυρό μηχάνημα και δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι το λογισμικό απασχολείται σχεδόν από 10.000 ανθρώπους ταυτόχρονα, μιας και μπορείτε να συνομιλήσετε και εσείς μαζί του μέσω της ιστοσελίδας. Επιπλέον γνωρίζοντας ποιο ήταν το τεστ, προσπαθούσαν επί τούτου να θέτουν δύσκολες ερωτήσεις από το να συνομιλήσουν απλά, κάτι που συνέβαλε και αυτό στην διαμόρφωση αυτού του ποσοστού. Το ενδιαφέρον είναι ότι το πρόγραμμα μαθαίνει μέσω των ανθρώπων που συνομιλούν μαζί του, σαν μία διαδραστική Wikipedia.
Μία απρόβλεπτη τροχιά πήραν τα σχέδια του Facebook με ένα πείραμα που πραγματοποίησε το καλοκαίρι του 2017 για την τεχνητή νοημοσύνη. Μπορεί να ακουστεί βγαλμένο από ταινία επιστημονικής φαντασίας όπου τα ρομπότ καταλαμβάνουν τον κόσμο, αλλά η A.I. του Facebook δημιούργησε τη δική της γλώσσα. Σύμφωνα με τον ερευνητή του Facebook AI Research, Dhruv Batra, όλα ξεκίνησαν όταν οι προγραμματιστές δεν εισήγαγαν στην τεχνητή νοημοσύνη ανταμοιβή για να παραμείνει στη χρήση της Αγγλικής. Τα A.I. chatbots παρέκκλιναν από το σενάριο και επικοινωνούσαν σε δική τους γλώσσα χωρίς ανθρώπινη επέμβαση. Μια ταυτόχρονα εκπληκτική και τρομακτική εξέλιξη. Οι παράγοντες θα αποκλίνουν από την κατανοητή γλώσσα και θα εφεύρουν κωδικές ονομασίες για αυτούς. Οπότε αν πως εγώ “το” πέντε φορές, θα καταλάβει πως εννοώ ότι θέλω πέντε αντίτυπα του αντικειμένου. Δε διαφέρει πολύ από τον τρόπο που οι άνθρωποι δημιουργούν συντομογραφίες. Οι συζητήσεις (διαπραγματεύσεις για την καλύτερη συμφωνία) μεταξύ δύο παραγόντων A.I. ξέφυγαν γρήγορα από την αγγλική γλώσσα και κατέληξαν στο ακαταλαβίστικο μεν, υψηλότερο επίπεδο διαπραγματευτικής ικανότητας στον πλανήτη δε, με τη μεγαλύτερη ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Να σημειώσουμε πως αυτή δεν είναι η πρώτη φορά που τεχνητή νοημοσύνη αποφασίζει πως μια άλλη μορφή επικοινωνίας είναι πιο αποτελεσματική. Το Facebook αποφάσισε να παύσει οριστικά το πρόγραμμα που ανέπτυσσε επειδή αρχικός του σκοπός ήταν να γίνει ικανό να μιλά στους ανθρώπους, κάτι το οποίο προφανώς και δεν πέτυχε αναπτύσσοντας τη δική του γλώσσα. Θέτει όμως το ερώτημα αν θα πρέπει να αφήσουμε την τεχνητή νοημοσύνη να αναπτύσσει τη δική της γλώσσα για χάρη της αποτελεσματικότητας ή η έλλειψη κατανόησης και ελέγχου θα φέρει στο προσκήνιο όλα όσα φοβάται ο Elon Musk, ο οποίος πρόσφατα κατηγόρησε τον Zuckerberg για “περιορισμένη κατανόηση” της τεχνητής νοημοσύνης.
To cleverbot όπως και άλλες μηχανές chatterbot, ουσιαστικά είναι μια έξυπνη μηχανή chat η οποία επεξεργάζεται το κείμενο που εισάγετε σε αυτήν και σας δίνει την απάντηση μέσα από την δική της database. Η μηχανή γίνεται "εξυπνότερη" με κάθε συζήτηση αφού συγκεντρώνει και αποθηκεύει τις συζητήσεις που έχουν γίνει. Απλά πατήστε ένα hallo ή κάντε της την πιο τρελή ερώτηση. Μπείτε στο πρόγραμμα δωρεάν ΕΔΩ. Αν τώρα απλά θέλετε να δοκιμάσετε επιλέξτε το πλήκτρο "think for me" ή "think about it" και θα ξεκινήσει η μηχανή να σας μιλάει. Μπορεί τελικά να συνομιλούμε με μηχανές πολύ σύντομα στο μέλλον απ’ ότι πιστεύαμε? Μήπως μπορεί όλο αυτό να έχει και αρνητικές συνέπειες?
Ο διάσημος θεωρητικός φυσικός, Στίβεν Χώκινγκ, προειδοποίησε την τον Νοέμβριο του 2014, μέσω συνέντευξής του στο βρετανικό τηλεοπτικό δίκτυο BBC, πως η Τεχνητή Νοημοσύνη (Artificial Intelligence - A.I.) θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της ανθρωπότητας. «Οι σκεπτόμενες μηχανές θέτουν σε σοβαρό κίνδυνο την ίδια μας την ύπαρξη. Η ανάπτυξη μιας ολοκληρωμένης μορφής Τεχνητής Νοημοσύνης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του ανθρώπινου είδους», δήλωσε ο Χώκινγκ. Η προειδοποίηση του δημοφιλούς επιστήμονα ήρθε ως απάντηση σε ερώτηση για τη νέα τεχνολογία που χρησιμοποιεί ο υπολογιστής, μέσω του οποίου ο ίδιος μιλά κι επικοινωνεί με τον κόσμο και προβλέπει τις λέξεις που ο παράλυτος Χώκινγκ σκέπτεται να χρησιμοποιήσει στον λόγο του. Δεν είναι, πάντως, η πρώτη φορά που ο Βρετανός θεωρητικός φυσικός κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε τον Μάιο του 2014 στην εφημερίδα «Indipendent», ο Χώκινγκ είχε εκφράσει την εκτίμηση πως η ανθρωπότητα φαίνεται να μην λαμβάνει αρκετά σοβαρά αυτή την απειλή. «Ότι η βραχυπρόθεσμη επίπτωση της Τεχνητής Νοημοσύνης εξαρτάται από το ποιος την ελέγχει, ο μακροπρόθεσμος αντίκτυπος εξαρτάται από το αν τελικά μπορεί κανείς να την ελέγξει», έγραφε το Μάιο του 14' ο Χώκινγκ στο κείμενο που συνυπέγραφαν και άλλοι επιστήμονες. «Όλοι μας θα πρέπει να αναρωτηθούμε τι μπορούμε να κάνουμε τώρα, ώστε να βελτιώσουμε τις πιθανότητες αποκομίζοντας οφέλη και να αποφύγουμε το ρίσκο», επισήμαινε ο θεωρητικός φυσικός. Ωστόσο, ο Χώκινγκ προειδοποίησε και για τους κινδύνους του Διαδικτύου, κατά τη διάρκεια της συνέντευξής του στο BBC. «Πρέπει να γίνουν περισσότερα από τις εταιρείες στο Διαδίκτυο για να αντιμετωπίσουν τρομοκρατικές απειλές, αλλά η δυσκολία σε αυτό έγκειται στο γεγονός πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει δίχως να θυσιαστούν η ελευθερία και τα προσωπικά δεδομένα», υπογράμμισε.
