Ένας παλαιός ορεινός, αλλά ξεχασμένος τώρα δρόμος, που οδηγούσε από το Κορωπί στην Αθήνα, ήταν αυτός που περνούσε από το διάσελο της Ντούκας, μεταξύ των υψωμάτων Προφήτης Ηλίας και Μαυροβούνι του Υμηττού.
ΣΦΗΤΤΙΑ ΟΔΟΣ
Τον χρησιμοποιούσαν μέχρι περίπου το 1950 για να μεταφέρουν με τα γαϊδουράκια τους διάφορα είδη λαχανικών, σταφύλια, σανό, στάχτη και άλλα είδη που τα πουλούσαν στην Αθήνα και στους άλλους οικισμούς. Τον χρησιμοποιούσαν επίσης και οι Κορωπιώτες φοιτητές του 19ου αι. για να πήγαιναν στο Γυμνάσιο ή το Πανεπιστήμιο της Αθήνας και να επέστρεφαν στο χωριό τους.
ΣΦΗΤΤΙΑ ΟΔΟΣ
Πρόκειται για την αρχαιότατη Σφηττία Οδό, για την οποία γίνεται αναφορά από τον Πλούταρχο (Βίοι Παράλληλοι, Θησεύς, § 13). Σύμφωνα με τη διήγηση, ο μετά τον Κέκροπα βασιλιάς της Αθήνας Πάλλας, μαζί με τους 50 γιους του («Παλλαντίδες») και άλλους στρατιώτες, βάδισαν προς την Αθήνα εναντίον του Θησέα, κάνοντας την εξής κυκλωτική κίνηση: Άλλοι βάδισαν μέσω του δήμου Σφηττού, από το διάσελο του Υμηττού, και άλλοι από τον Γαργηττό, δηλ. τον σημερινό Σταυρό της Αγίας Παρασκευής. Το σχετικό απόσπασμα του Πλούταρχου σε μετάφραση έχει ως εξής:
«Διαιρεθέντες λοιπόν (οι Παλλαντίδες) σε δύο τμήματα, άλλοι βάδιζαν φανερά
κατά της πόλεως με τον πατέρα τους από το μέρος του Σφηττού, οι δε άλλοι
κρύφτηκαν στο Γαργηττό και έστησαν ενέδρα για να επιτεθούν και από τα δύο
μέρη στους αντιπάλους τους».
Πέρασε δηλ. το ένα τμήμα από την τότε σφηττία οδό («Σφηττόθεν»), που οδηγούσε στην Αθήνα μέσω του σημερινού διάσελου της Ντούκας.
ΣΦΗΤΤΙΑ ΟΔΟΣ
Η Σφηττία οδός, κατά τον αρχαιολόγο Γ. Σταϊνχάουερ, άρχιζε από την πύλη του Ολυμπείου της Αθήνας και κατέληγε στον Θορικό της Λαυρεωτικής. Ο δήμος Σφηττού βρισκόταν στο μέσο της διαδρομής από Αθήνα έως την Κερατέα, αφού μαρμάρινη στήλη που βρέθηκε κοντά στον Σφηττό και φυλάσσεται στο Μουσείο της Βραυρώνας, φέρει την εξής επιγραφή: «εν μέσω Κεφαλής και άστεως αγλαός Ερμής».
ΙΧΝΗ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ
Κατά μήκος της οδού, από την πλευρά του Κορωπίου, υπήρχαν κατά διαστήματα και πολλά πηγάδια, που σώζονται μέχρι σήμερα.
Το πηγάδι έχει ακόμη νερό, ενώ διαφαίνεται από την εσωτερική δόμηση πως πρόκειται για πανάρχαιο δημιούργημα.
Στο βιβλίο Αττικής Οδοί – Αρχαίοι Δρόμοι της Αττικής (16)επιμ. Μ. Κορρέ, η Όλγα Κακαβογιάννη, Επίτιμη Έφορος Αρχαιοτήτων, σημειώνει:
Η Σφηττία οδός, όπως δηλώνεται από το όνομά της, σχετίζεται με τον δήμο Σφηττός, ο οποίος τοποθετείται στην περιοχή δυτικά του Κορωπίου, στις θέσεις Κάστρο Χριστού και Φιλιάτι. Η Σφηττία οδός, όπως έχει ήδη σημειωθεί από τον Milchhoffer προσέφερε τη συντομότερη σύνδεση Αστεως και Μεσογείων. Γι’ αυτό κατά τον μύθο, αυτήν χρησιμοποίησε ο Πάλλας, όταν κινήθηκε προς την Αθήνα εναντίον του Θησέα (Ελληνική Μυθολογία, επιμ. Ι. Κακριδή, τόμ. 5,41). Πιθανώς ήταν κατάλληλη όχι μόνον για πεζούς και ζώα φόρτου, αλλά και για τροχοφόρα, αφού σε ορισμένα σημεία είναι διαμορφωμένη σε πλάτος 3-4 μ. (στο οποίο όμως δεν σώζονται ίχνη τροχών). Θα ήταν μέρος του μεγάλου οδικού δικτύου που συνέδεε τους δήμους της Ακαμαντίδος φυλής της νοτιοανατολικής Αττικής (Θορικός, Κεφαλή, Πρόσπαλτα, Αγνούς, Σφηττός, Κίκκυνα) με το Άστυ.
ΙΧΝΗ ΑΡΧΑΙΟΥ ΚΤΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΤΑ ΜΗΚΟΣ ΤΗΣ ΟΔΟΥ
Σε κάποιο σημείο της Οδού, στις παρυφές της ρεματιάς της Ντούκας, συναντάει κανείς μια τεχνητή σήραγγα. Δεν υπάρχουν πολλές πληροφορίες για τον λόγο που δημιουργήθηκε και όσες υπάρχουν είναι συγκεχυμένες. Λέγεται πως πρόκειται δοκιμαστικές σήραγγες(σχέδιο που εκπονήθηκε την δεκαετία του 80') τόσο από τη μεριά του ρέματος της Ντούκας όσο και στη χαράδρα του Γυρισμού, για τη διερεύνηση της σύνδεσης μέσω σήραγγας των πόλεων της νοτιοδυτικής Αττικής με το νέο αεροδρόμιο.
Τα έργα σταμάτησαν για άγνωστους λόγους και πλέον η σήραγγα απέμεινε βορά στην φθορά του χρόνου.
Σύμφωνα με της αρχαιολόγους, ο δήμος Σφηττού, από της αρχαιότερους της Αττικής και αρκετά μεγάλος σε πληθυσμό, βρισκόταν πολύ κοντά στο σημερινό Κορωπί, όπου τώρα η τοποθεσία Φουβάγια και το εξωκλήσι του αγίου Αθανασίου. Η πόλη, που συχνά αναφέρεται από τον Αριστοφάνη και άλλα αρχαία κείμενα, εξακολουθούσε να υπάρχει, σύμφωνα με την παράδοση, ως οικισμός μέχρι τους πρώτους αιώνες της τουρκοκρατίας. Έκτοτε εξαφανίστηκε λόγω επιδημίας πανώλους.
Σε κάποιο σημείο του μονοπατιού, παρατηρήσαμε αντίκρυ μας ένα αξιοπερίεργο (φυσικό?) γεωλογικό σχηματισμό στον κάθετο βράχο.
Έχει σχήμα παραλληλογράμμου και φαίνεται να εξυπηρετεί ή να εξυπηρετούσε κάποιο συγκεκριμένο σκοπό, αν φυσικά δεν πρόκειται για τυχαίο γεωλογικό σχηματισμό. Παρατηρήστε τις ομοιότητες που έχει με παρόμοια πανάρχαια μνημεία.
Aramu Muru, Περού
Τροφώνιο Αντρο, Λιβαδειά
Το πιο πάνω σημείο του αυχένα της Ντούκας, που είναι σχεδόν βραχώδες, αλλά επίπεδο, φέρει και την πολύ μεταγενέστερη ονομασία Σταυρός.
Το τοπωνύμιο αυτό δημιουργήθηκε από κάποιο ξύλινο σταυρό, που είχε τοποθετηθεί εκεί και πρέπει να υπήρχε από τις αρχές του 20ου αι., αφού αναφέρεται από το έτος 1928 (βλ. Ιω. Σαρρή Τα τοπωνύμια της Αττικής, Αθηνά, τ. Μ’, 1928, σ. 152). Η παράδοση αναφέρει ότι ο σταυρός, που σωζόταν τουλάχιστον μέχρι το έτος 2000, είχε τοποθετηθεί στη μνήμη κάποιου μεσογείτη που δολοφονήθηκε εκεί
Με κατεύθυνση νοτιοδυτικά θα καταλήξουμε στην μυστηριακή Τρύπια Σπηλιά.
Στον Υμηττό ο χρόνος χάνεται, ο εαυτός σου απομονώνεται στην αναζήτηση της αρχαίας πνοής που περιμένει να σου δώσει τα μυστικά του παρελθόντος...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ:
ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΟΛΕΣ ΤΙΣ ΕΡΕΥΝΕΣ ΜΑΣ ΣΤΟΝ ΑΓΝΩΣΤΟ ΥΜΗΤΤΟ
πηγές:
Γιάννης Πρόφης, λαογράφος – συγγραφέας,”Τοποθεσίες και Τοπωνύμια Κορωπίου – Το κτηματολόγιο του 1973, Πνευματικό Κέντρο Δήμου Κρωπίας, Κορωπί 2010.
Αττικής Οδοί – Αρχαίοι Δρόμοι της Αττικής (16) επιμ. Μ. Κορρέ,